Το spotaki άναψε: Πρόγραμμα προστασίας της απειλούμενης Νανόχηνας

Φωτογραφία του Ingar Jostein Øien 

Περισσότεροι από τριάντα συμμετέχοντες από πέντε διαφορετικές χώρες συγκεντρώθηκαν το Νοέμβριο στη Λίμνη Κερκίνη στο πλαίσιο της πρώτης συνάντησης εργασίας του νέου Προγράμματος LIFE+ για την προστασία της Νανόχηνας Anser erythropus που υλοποιείται από την Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία. Το πενταετούς διάρκειας πρόγραμμα, έχει ως στόχο να σταματήσει τη μείωση του Ευρωπαϊκού πληθυσμού της Νανόχηνας, επικεντρώνοντας τις δράσεις του τόσο στις περιοχές διαχείμασης του είδους, όσο και κατά μήκος της Ευρωπαϊκής μεταναστευτικής του διαδρομής. Για το σκοπό αυτό ενώνουν τις δυνάμεις τους οκτώ φορείς εκπροσωπώντας τέσσερις χώρες (Ελλάδα, Βουλγαρία, Ουγγαρία και Φινλανδία) που σε συνεργασία με φορείς από τη Νορβηγία θα παρακολουθούν τις Νανόχηνες και θα υλοποιήσουν τις απαραίτητες δράσεις για την προστασία τους.

Η Ελλάδα αποτελεί την πιο σημαντική χώρα στην Ευρωπαϊκή μεταναστευτική διαδρομή για τη Νανόχηνα, καθώς από παρατηρήσεις των τελευταίων 15 ετών και με εργαλείο την παρακολούθηση δακτυλιωμένων ατόμων, γνωρίζουμε ότι εδώ διαχειμάζει και περνά κατά τη μετανάστευση το σύνολο σχεδόν του Ευρωπαϊκού πληθυσμού της, από τα τέλη Οκτωβρίου ως τις αρχές Μαρτίου κάθε χρόνο. Στην Ελλάδα, το Πρόγραμμα LIFE περιλαμβάνει δράσεις σε όλες τις περιοχές όπου εμφανίζεται η Νανόχηνα, δηλαδή στο Δέλτα του Έβρου, τη Λίμνη Κερκίνη, τη Λίμνη Ισμαρίδα και το Δέλτα του Νέστου.

Κατά τη διάρκεια της συνάντησης, η οποία διοργανώθηκε από την Ορνιθολογική σε συνεργασία με το Φορέα Διαχείρισης Λίμνης Κερκίνης, καταμετρήθηκαν 69 Νανόχηνες, από τις 74 που είχαν καταμετρηθεί μετά τη φετινή αναπαραγωγική περίοδο στη Νορβηγία, παρατήρηση που αποτελεί ρεκόρ των τελευταίων δύο δεκαετιών για τα ελληνικά δεδομένα και τον μεγαλύτερο αριθμό που έχει ποτέ παρατηρηθεί στην Κερκίνη!

Φωτογραφία του Morten Ekker / Αρχείο Ορνιθολογικής

Η Νανόχηνα αποτελεί ένα από τα πιο απειλούμενα είδη πουλιών στην Ευρώπη και γι' αυτό πλέον αποτελεί είδος-σύμβολο για τη διατήρηση της κοινής φυσικής μας κληρονομιάς. Ο Ευρωπαϊκός της πληθυσμός, που φωλιάζει στις βόρειες περιοχές της σκανδιναβικής χερσονήσου, έχει υποστεί δραματική μείωση ήδη από τα μέσα της δεκαετίας του '50, με αποτέλεσμα να αριθμεί σήμερα μόλις 20-30 ζευγάρια. Χάρη στις συντονισμένες προσπάθειες όλων των ανθρώπων που έχουν αφοσιωθεί στη διάσωση της Νανόχηνας, φέτος είναι η πρώτη χρονιά μετά από περισσότερα από 20 χρόνια που καταγράφηκε σημαντική αναπαραγωγική επιτυχία του μικρού και απομονωμένου αυτού πληθυσμού. 13 οικογένειες με τα νεαρά τους ξεκίνησαν τον Ιούλιο το μακρύ τους ταξίδι κι έφτασαν στα τέλη Οκτωβρίου στην Ελλάδα για να περάσουν το χειμώνα έως ότου έρθει η ώρα να επιστρέψουν και πάλι στην τούνδρα της βόρειας Σκανδιναβίας.

Το νέο Πρόγραμμα LIFE+ αποτελεί φυσική συνέχεια όλων των προσπαθειών που γίνονται εδώ και σχεδόν είκοσι χρόνια για τη διάσωση της Νανόχηνας τόσο στην Ελλάδα, όσο και στην Ευρώπη. «Μία από τις μεγαλύτερες προκλήσεις για όλους μας είναι να ξαναδώσουμε στις Νανόχηνες το ζωτικό τους χώρο και να επαναπροσδιορίσουμε και τη δική μας θέση μέσα σε αυτόν, προς όφελος και των δύο» υπογραμμίζει η Μανόλια Βουγιούκαλου, Συντονίστρια του Προγράμματος LIFE για τη Νανόχηνα.

Το Πρόγραμμα LIFE+ Φύση «Διαφυλάσσοντας τον Φιννοσκανδικό πληθυσμό της Νανόχηνας σε σημαντικές περιοχές διαχείμασης και στάθμευσης κατά μήκος της Ευρωπαϊκής μεταναστευτικής διαδρομής» (LIFE10 NAT/GR/000638) υλοποιείται από την Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία κατά την περίοδο 2011-2016, σε συνεργασία με το Ινστιτούτο Δασικών Ερευνών του Εθνικού Ιδρύματος Αγροτικής Έρευνας (ΕΘΙΑΓΕ), το Υπουργείο Περιβάλλοντος Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής (ΥΠΕΚΑ), τη Βουλγαρική Ορνιθολογική Εταιρεία (BSPB), το Φορέα Διαχείρισης του Εθνικού Πάρκου Hortobágy Ουγγαρίας (HNPD), τη Γραμματεία της Συμφωνίας για τη διατήρηση των αφρo-ευρασιατικών αποδημητικών υδρόβιων πουλιών (UNEP/ AEWA), το Παγκόσμιο Ταμείο για τη Φύση (WWF) Φινλανδίας και την Υπηρεσία Φυσικής Κληρονομιάς της Φινλανδίας (Metsähallitus). Η υλοποίηση του Προγράμματος γίνεται με την οικονομική υποστήριξη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και τη συγχρηματοδότηση της Διεύθυνσης Διαχείρισης Φυσικών Πόρων της Νορβηγίας.

Η BirdLife International είναι μια διεθνής ένωση Μη Κυβερνητικών Περιβαλλοντικών Οργανώσεων με εταίρους σε πάνω από 100 χώρες, 40 από τις οποίες δραστηριοποιούνται στην Ευρώπη. Η Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία είναι ο εταίρος της BirdLife International στην Ελλάδα. Σκοπός της Ορνιθολογικής είναι η μελέτη και η προστασία των άγριων πουλιών και των βιοτόπων τους.